Bạn đã biết cúng ông Công ông Táo đúng cách chưa? Hãy cùng theo chân
Foodexkorea tìm hiểu cách cúng ông Công ông Táo tìm hiểu cách cúng đúng chuẩn nhất 2024 nhé!
1. Ý nghĩa của việc cúng ông công ông táo
1.1 Theo quan niệm của miền Bắc
Người miền Bắc thường cúng ông Công ông Táo từ khá sớm, các gia đình phần lớn đều chuẩn bị mâm cỗ làm lễ từ khoảng 20 tháng Chạp và muộn nhất là vào trưa 23 tháng Chạp. Sở dĩ không nhiều nơi làm lễ cúng sau khoảng thời gian này là bởi dân gian quan niệm sau 12 giờ trưa ngày 23 là các Táo lên chầu trời nên không còn ở dương gian để nhận lễ được.
Lễ vật cúng ông Công ông Táo của người miền Bắc sẽ gồm ba bộ mã, trong đó 2 bộ là dành cho hai Táo ông, 1 bộ dành cho Táo bà. Mũ của Táo ông thì có hai cánh chuồn, mũ của Táo bà không có cánh chuồn. Ngoài ra, còn có các loại vàng mã khác cùng hương, hoa, oản, quả, cau, trầu. Những đồ vàng mã sẽ được hóa sau lễ cúng. Mâm cơm cúng ông Công ông Táo là các món ăn truyền thống của người miền Bắc như xôi, gà, giò, chả, canh măng, nem…
Ở nhiều địa phương của Bắc bộ còn cúng xôi chè, thường là chè bà cốt, nấu bằng nếp cái, xôi vò, đường nâu và gừng. Một điểm đặc trưng văn hóa khác biệt của miền Bắc đối với miền Trung và miền Nam là phần lớn các gia đình thường dùng cá chép để làm đồ cúng lễ ông Công, ông Táo.
1.2 Theo quan niệm miền Trung
Phong tục cúng ông Công ông Táo ở miền Trung được cho là cầu kỳ nhất trong 3 miền. Lễ tiễn Táo Quân về trời thường được cúng vào đúng ngày 23 tháng Chạp. Trước đó, gia chủ sẽ thay cát mới trong bát hương và lau dọn bàn thờ ông Táo sạch sẽ.
Thay vì cúng cá chép như miền Bắc, người miền Trung thường cúng một con ngựa bằng giấy có đủ bộ yên cương. Ngoài ra, trong mâm cỗ cúng còn phải có cá thu hoặc cá ngừ, hoa tươi, trái cây và đặc biệt là bộ tượng Táo quân cũ ùng bộ tượng Táo quân mới đặt cạnh nhau.
1.3 Theo quan niệm miền Nam
Theo phong tục của người miền Nam xưa, có nhiều điều khác biệt so với cách cúng ngày nay. Các gia đình thường cúng Táo quân vào buổi đêm, trong khoảng thời gian từ 20 giờ đến 23 giờ ngày 23 tháng Chạp.
Người miền Nam quan niệm rằng lễ cúng ông Táo chỉ được thực hiện vào cuối ngày, khi cả gia đình đã dùng xong bữa tối, lúc này không phải dùng đến bếp núc để nấu nướng, không phiền đến các Táo thì mới là lúc thực hiện nghi lễ tiễn Táo quân lên chầu trời.
Tuy nhiên, do có sự giao thoa văn hóa nên thời gian cúng và mâm cỗ cúng ông Táo của người miền Nam ít nhiều có sự thay đổi. Nhiều nhà làm lễ tiễn ông Táo từ sáng sớm 23 tháng Chạp tại khu vực đặt bếp nấu.
Xem thêm:
2. Cúng ông Táo 2024 ngày 23 tháng chạp là ngày nào
Theo lịch dương 2024, ngày 23 tháng Chạp âm lịch sẽ rơi vào thứ sáu (02/02 Dương lịch). Ngày này, nhiều người vẫn phải đi làm.
Vì vậy không nhất thiết cứ phải cúng vào trưa 23 tháng Chạp, bạn có thể bắt đầu từ ngày 21 và nhớ phải kết thúc trước khi hết giờ Ngọ (từ 11 giờ – 13 giờ) ngày 23 tháng Chạp nhé.
3. Mâm cỗ cũng ông Công ông Táo
3.1 Lễ vật cúng ông Công ông Táo
Lễ vật cúng ông Táo truyền thống bao gồm:
- Mũ ông Công ba cỗ hoặc ba chiếc: Hai mũ dành cho nam giới và một mũ dành cho phụ nữ. Mũ ông Táo có hai cánh chuồn, trong khi mũ Táo bà không có cánh chuồn. Nhiều người chỉ cúng một cỗ mũ ông Công (có hai cánh chuồn) để tượng trưng.
- Cá chép: Đại diện cho phương tiện di chuyển của ông Công, ông Táo. Bạn có thể sử dụng cá chép giấy hoặc cá chép thật. Ở miền Bắc, người ta còn cúng một con cá chép sống thả trong chậu nước với ý nghĩa “cá chép hóa rồng”, trong khi tại Nam Bộ thường dùng cá chép giấy nhiều hơn.
3. Tiền vàng.
4. Một chiếc áo.
5. Một đôi hia làm từ giấy.
Màu sắc của mũ, áo và hia cúng ông Táo cũng thay đổi tùy theo từng năm phụ thuộc vào ngũ hành như sau:
– Năm hành kim sẽ cúng mũ, áo và hia màu vàng
– Năm hành mộc sẽ cúng mũ, áo và hia màu trắng
– Năm hành thủy sẽ cúng mũ, áo và hia màu xanh
– Năm hành hỏa sẽ cúng mũ, áo và hia màu đỏ
– Năm hành thổ sẽ cúng mũ, áo và hia màu đen
Nhiều gia đình có trẻ con, người ta cúng Táo Quân một con gà luộc. Gà luộc này phải thuộc loại gà cồ mới tập gáy (tức gà mới lớn) để ngụ ý nhờ Táo Quân xin với Ngọc Hoàng Thượng Đế cho đứa trẻ sau này lớn lên có nhiều nghị lực, thông minh và sinh khí hiên ngang như con gà cồ vậy.
Xem thêm:
3.2 Mâm cỗ cũng ông Công ông Táo
Mâm cúng ông Táo truyền thống cơ bản bao gồm:
- 1 đĩa gạo
- 1 đĩa muối
- 3 chén rượu
- Thịt heo luộc
- Gà luộc hoặc quay
- Đĩa rau xào
- Hành muối
- Xôi gấc
- Giò heo
- Canh mọc
- Cá chép nướng (ở miền Nam thường cúng cá lóc nướng)
- Trái cây tươi, trà, rượu, cau trầu
- 1 tập giấy tiền, vàng mã
- 1 lọ hoa cúc
- 1 lọ hoa đào nhỏ
Tùy thuộc vào từng gia đình, người ta cũng có thể tự chuẩn bị lễ mặn hoặc lễ chay để tiễn ông Táo Quân.
Ngày nay, mâm cỗ cúng ông Táo đã trở nên đơn giản hơn nhiều, không còn bắt buộc phải đầy đủ tất cả các món như truyền thống, mà chủ yếu phụ thuộc vào văn hóa địa phương, hoàn cảnh và điều kiện kinh tế, cũng như khẩu vị của từng gia đình.
Nếu một gia đình không có điều kiện, chỉ cần chuẩn bị mâm cúng đơn giản với 3 món là đã đủ. Đặc biệt, mâm cúng ông Táo ở ba miền đều có những đặc trưng riêng. Ngoài ra, việc đặt mâm cỗ cúng ông Táo cũng rất quan trọng. Nó cần được đặt trang trọng ở vị trí bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ ông Táo riêng để bày tỏ lòng thành kính.
3.3 Thứ tự cúng ông công ông táo 2024
Sau khi chuẩn bị mâm cỗ và lễ vật cúng ông Công ông Táo, người thực hiện thường thắp nhang và đọc bài khấn tiễn ông Công ông Táo về trời.
Khi lễ cúng kết thúc, họ sẽ thắp hương và đọc văn khấn xong. Sau đó, họ sẽ đợi cho hương thất đi và tiếp tục thắp thêm một tuần hương nữa.
Lễ tạ sẽ được tiến hành sau đó, và sau khi hoàn thành, họ sẽ hóa vàng mã và thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối, thể hiện sự tri ân và cầu mong sự bình an và may mắn.
Xem thêm:
4. Cúng ông Công ông Táo mấy giờ là tốt nhất
Theo các chuyên gia phong thủy, lễ cúng ông Táo cần phải được thực hiện trước khi ông Táo bay về trời báo cáo Ngọc hoàng, tức là trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp năm Quý Mão.
Sau khi bày lễ, thắp hương và đọc văn khấn xong, đợi hương tàn rồi thắp thêm một tuần hương nữa. Lễ tạ rồi hóa vàng mã và thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối để chở ông Táo lên chầu Trời.
Bạn nên cúng ông Táo trước giờ Ngọ (từ 11 giờ – 13 giờ) ngày 23 tháng Chạp.
Các khung giờ tốt để cúng ông Công ông Táo năm 2024 vào ngày 23 tháng Chạp là:
- Mậu Tý (23h-1h)
- Thanh Long
- Kỷ Sửu (1h-3h)
- Minh Đường
- Nhâm Thìn (7h-9h)
- Kim Quỹ
- Quý Tị (9h-11h)
- Bảo Quang
Sau khi cúng ông Công ông Táo, bạn chỉ cần đợi nhang tàn là có thể dùng bếp nấu ăn trở lại bình thường.
5. Văn khẩu cũng ông Công ông Táo đúng cách
Theo sách nhà xuất bản Văn hóa thông tin. Văn khấn ông Công ông Táo theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam là:
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ (chúng) con là: ……………
Ngụ tại: …………
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành. Chúng con lễ bạn tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Ngoài ra còn có cách cúng ông Công ông Táo theo các bài khấn dân gian khác nhau.
Xem thêm:
6. Những điều kiêng kỵ khi cũng ông công ông táo
Trong lễ cúng ông Công ông Táo, có những điều kiêng kỵ mà người ta thường tuân theo. Để có cách cúng ông công ông táo đúng chuẩn, không nên bỏ qua các lưu ý sau.
- Trước khi đọc văn khấn, cần tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc nghiêm túc, kín đáo và lịch sự để thể hiện sự tôn kính của gia chủ đối với các quan thần.
- Đọc văn khấn phải đọc với thái độ nghiêm túc, thành tâm, đọc to, rõ ràng, rành mạch.
- Trong lễ cúng, không nên cầu xin tài lộc, sung túc mà chỉ nên xin ông Công ông Táo mang lại những việc tốt đẹp trong năm.
- Không nên cúng sau 12 giờ ngày 23 tháng Chạp.
- Không đặt mâm lễ cúng ông Công ông Táo ở dưới bếp.
- Không nên thả cá chép từ trên cao xuống, để tránh việc không tôn trọng và đối xử kém với linh hồn ông Công ông Táo.
